CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu’nda, “Bu cenazeler üzerinden kim siyaset yapıyorsa Allah belasını versin. Yani böyle bir şey olamaz arkadaşlar. Burada 42 vatandaşımızın hayatından söz ediyoruz ve bunlar tekrarlana geliyor” dedi.
Müzeyyen Şevkin, TBMM’de kurulan Amasra Maden Kazasını Araştırma Kurulu’nun bugünkü toplantısında kelam aldı. Şevkin, görüşmeden şunları söyledi:
“BU CENAZELER ÜZERİNDEN KİM SİYASET YAPIYORSA ALLAH BELASINI VERSİN”
Şimdi, natürel acı olan, 41 vatandaşımızın, biri de hastanede olmak üzere 42 vatandaşımızın hayatını kaybettiği, ikiz çocuklarını kucaklayamayan, öldükten beş gün sonra doğan çocuğunu kucaklamayan cenazeler üzerinden siyaset yaptığınızı söylemek en hafif tabiriyle… Yani kullanmak istemiyorum ancak çok üzücü bir durum. Bu cenazeler üzerinden kim siyaset yapıyorsa Allah belasını versin. Yani bu türlü bir şey olamaz arkadaşlar. Burada 42 vatandaşımızın hayatından kelam ediyoruz ve bunlar tekrarlana geliyor. Burası bir araştırma kurulu, elbette ki bir aksaklık var ki bu beşerler hayatını yitirmiş ve bu araştırma kurulunun misyonu de bunları ortaya koymak. Münasebetiyle bundan neden rahatsızlık duyuluyor, bunu anlamakta zahmet çektiğimi söz ederek başlamak istiyorum sözlerime. Artık, bakın, deniliyor ki ‘Isıtıp ısıtıp tekrar’… Efendim, sekiz yıl evvel meydana gelmiş Soma kazası, 13 Mayıs 2014 Soma kazası sonrası İSG’yle ilgili önermeler sunmuş, o günün komisyonunda değerli çalışan arkadaşlarımız. ‘İş güvenliği uzmanının tarifi, iş güvenliği mühendisliği ve iş güvenliği teknik elemanı olarak başka ayrı tanımlanmalıdır’ diye bir önermede bulunmuş. Buna katılıyor musunuz diye sormak isterim. Yine ‘Maden iş yerinde en az bir iş güvenliği uzmanının tam vakitli olarak çalışması gerekir’ denilmiş sekiz yıl önce hazırlanan raporda. Yine ‘İş güvenliği uzmanı, iş yeri doktoru ve teknik nezaretçilerin kontrol yaptıkları iş yerlerinde farklı vazifelerde çalışmaları yasaklanmalıdır’ demiş.
“SOMA’DAN BU YANA 200’Ü AŞKIN VATANDAŞIMIZI DA KAYBETTİĞİMİZİ BİLİYORUZ”
Söz konusu maden kazasının yaşandığı ocakta bunlar var mıydı, bunu da sormak isterim. ‘İş güvenliği uzmanları, iş yeri tabipleri ve teknik nezaretçilere yönelik mesleksel mesuliyet sigortaları oluşturulmalıdır’ demiş. ‘Maden teftişi yapacak iş müfettişinin eğitimlerinde maden mevzularına tartı verilmeli ve yardımcılık devrinin alana geçirilmesi sağlanmalı, ayrıyeten akademiye misal bir yetiştirme akademisi kurulmalıdır’ denmiş. Devam ediyor, ‘En az 20 fiili olarak alanda vazife alan müfettişlerin eğitim, rapor inceleme ve Bakanlığın mevzuat hazırlama ünitelerinde vazife almaları sağlanmalıdır. Maden iş yerinin çalışma şartlarının mevzuata uygunluğunun sağlanması açısından işin yürütümü tarafında her yıl periyodik olarak denetlenmesi sağlanmalıdır’ demiş. Yine ‘ILO 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sıhhat Mukavelesi kararları doğrultusunda ulusal mevzuatta düzenlemeler yapılmalıdır’ demiş. Mesela ‘Seri havalandırma yasaklanmalıdır’ demiş. Pek çok şey var, ben çok önemli olanları söylemek istiyorum. ‘Yer altı havalandırma kapılarının merkezi izleme sisteminden denetim edilmesi mecburî hale getirilmelidir’ üzere bir dizi önermeler sunulmuş arkadaşlar.
Bunları inceleme fırsatınız oldu mu, bilmiyorum; 680 sıra sayılı, sekiz yıl evvel yapılmış çalışmalar. Yeniden bizim bir araştırma komitesi kurulmuş ve bu önermeler sunulmuş. İş güvenliği uzmanları olarak bu önermelerin ne kadarı hayata geçirildi ve bunların hangi üniteleri hayata geçirilmedi ki bu maden kazaları hala olagelmeye devam ediyor? Yalnızca toplu mevt olduğunda ne yazık ki gündeme geliyor lakin bir sürü madende 1, 2, 3’e varan ölümlerin yaşandığını, Soma’dan bu yana 200’ü aşkın vatandaşımızı da kaybettiğimizi biliyoruz. Şimdi, birkaç soruyla da tamamlayacağım hemen kısaca, sözlerime son vermek istiyorum. Şimdi, Amasra’da bu maden kazasının gerçekleştiği yerde -ben sunumun ne yazık ki biraz sonuna hakikat yetişebildim komitede olduğum için, bağışlayın şayet siz bunu sunduysanız- o maden alanında iş müfettişi sayısı kâfi miydi? İki; İSG denetimlerinde, en son İSG denetiminde rastgele bir aksaklık gözlenmiş miydi? Üç; ne sıklıkla teftiş yapılıyordu bu maden ortamında? Dört; teftiş raporlarının tesir tahlilleri yapılıyor mu, yani caydırıcı olması için ne üzere tedbirler alınıyor, bunlar denetim ediliyor muydu daha sonra? Teftişe giderken bir evvelki teftiş raporundaki aksaklıklar ve raporlar inceleniyor muydu? Bunlar yerine getirilmiş mi, denetim ediliyor muydu?
Şu kıymetli; uzman raporu var biliyor musunuz, sizler bu hususun uzmanısınız, çoğunuz maden mühendisi, herhalde iki makine mühendisi var, az evvelki tanıtımdan anladığımız kadarıyla. 42 vatandaşımızı yitirdiğimiz bu süreçte, sonuçta bir kaza oldu, vefatlar oldu, bir iş cinayeti oldu -adına her ne derseniz deyin- buna somut olarak neyin sebep olduğuna ait görüşünüz nedir? Bu kadar uzman insansınız, somut olarak… Bir ihmal mi dersiniz, kaza mı, ne derseniz deyin, buna ait somut görüşünüz nedir? Bir de son olarak; uçaklardaki kara kutu gibisi bir kutunun olduğundan kelam ediliyor, buna ulaşılabildi mi? Bundan alınan bir bilgi var mı?”
